بررسی و تحلیل نمود زیرطبقات در آثار رسول پرویزی

Authors

  • محمد کشاورز دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی مرکز تحصیلات تکمیلی دانشگاه پیام نور تهران
Abstract:

  در جوامع شهری همواره گروه‏هایی زندگی می‏کنند که از نظر وضعیت معیشتی در پایین‏ترین سطح به‌سر می‏برند که به «زیرطبقات» (Under Class) شهره‌اند. زیرطبقات در نظام قشربندی اجتماعی طیفی وسیع از افراد را در بر می‏گیرد که اعمال و کنش‏هایشان در جامعه تأثیرگذار و از جهاتی ‏بسیار مخرّب و منفی است و هزینه‌هایی فراوان برای جامعه در پی دارد. لومپن‏ها، در کانون این طبقة اجتماعی،‏ حضوری پررنگ در عرصة جامعه و در داستان‏های رئالیستی و اجتماعی نویسندگان معاصر کشورمان دارند. لومپن‏ها معمولاً افرادی واخورده و به فساد‌ کشیده شده و بدون هویت‏اند. این افراد که شغل و درآمد ثابتی ندارند با شغل‏های کاذب روزگار می‏گذرانند و در بسیاری از مواقع، با توجه به وضعیت بد اقتصادی و فکری، تن به کارهای ناشایست می‏دهند. از نویسندگانی که با نگاهی تازه و به دور از کلیشه‏های رایج به شرح و توصیف زندگی لومپن‏ها پرداخته رسول پرویزی است. پرویزی‌ـ که از چهره‏های مطرح داستان‌نویسی ایران در دهة چهل شمسی به‌شمار می‏رودـ در دو مجموعه‌ داستان کوتاه خود، شلوارهای وصله‏دار و لولی سرمست، تنوعی چشم‌گیر از لومپن‏ها را به‌نمایش می‏گذارد. او در آثار خود، با نگاهی انتقادی، برخی زوایای پنهان و ناگفتة زندگی نابسامان این قشر و دلایل ریشه‏ای پدیدآورندة این نوع زندگی را بررسی می‏کند. البته نگاه پرویزی به این قشرـ بر خلاف نگاه یک جامعه‌شناس‌ـ نگاهی است درونی و غالباً جدی و فقط در پاره‏ای مواقع طنز‏آمیز. ضمن آنکه پرویزی تقریباً ریشة تمام ناهنجاری‏های زندگی مادی و معنوی زیرطبقات را در علل اقتصادی خلاصه می‏کند. این در حالی است که بسیاری از جامعه‌شناسان (به‏ویژه پوزیتیویست‏ها) معتقدند انتساب همة ناهنجاری‏ها به مسئلة اقتصاد به تأمل بیش‏تری نیاز دارد. پرویزی با نگاهی بی‏طرفانه، به ‏رغم برجسته‌کردن جنبه‏های منفی رفتاری لومپن‏ها، با تأکید بر نابرابری توزیع درآمد و امکانات اجتماعی، دست کم، گروهی از لومپن‏ها را قربانیان جامعه و افرادی ستم‏دیده تصویر می‏کند که زمینة رشد فکری و روحی از آن‌ها سلب شده است.  

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

مؤلفه‌‌های کارناوالی در شلوارهای وصله‌دار از رسول پرویزی

اثر نظری و نقّادانه‌ی باختین پاره‌ای از مفاهیم اساسی را در تحلیل متون ادبی وارد می‌کند. کارناوال یکی از پدیده‌هایی است که توسط باختین مطالعه شده است. وی درصدد است که بر ارزش خنده و فرهنگ مردمی و خنده‌دار تأکید کند. این یک مفرّ موقت است که به عوام امکان می‌دهد از قید و بندهای تحمیل‌شده توسط رژیم رسمی جدا شوند تا آزادی و برابری را تجربه کنند. از این رو اغلب پشت خنده، پیامی جدی نهفته است. داست...

full text

شگردهای طنز پردازی رسول پرویزی در کتاب "شلوارهای وصله دار"

طنز از انواع فرعی ادبیّات و زاده ی اعتراض است. آیینه ای است که نظارگان چهره ی هرکس جز خود را در آن می بینند. طنز تصویر هنری اجتماع نقیضین است. طنزپردازی در حکایات فارسی سابقه ای دیرینه داشته، اما سابقه ی آن در داستان های کوتاه به بعد از مشروطه بر می گردد. درون مایه، آماج و شگردهای طنزپردازی مهم ترین عناصر آن به شمار می آیند. مراد از شگردها، تکنیک ها و شیوه های طنزپردازی است که عمده ترین آن ها عب...

full text

تحلیل بیست داستان کوتاه رسول پرویزی و تـأثیرپذیری او ازجمــال زاده

داستان کوتاه با انتشار مجموعه ی «یکی بود یکی نبود» جمال زاده در سال 1300ش آغاز شد. جمال زاده با استفاده از شیوه ی داستان نویسی غربی این مجموعه را به نگارش درآورد. ظهور چنین داستان هایی با وجود ضعف های ساختاری سبب شد رئالیسم اجتماعی و ساده نویسی به عرصه ی داستان وارد شود. عده ای از نویسندگان به نگارش داستان هایی با سبک واقع گرایی روی آوردند، از میان آن ها می توان رسول پرویزی را نام برد. او به عن...

بررسی و تحلیل مقایسه ای مولفه های مکتب رئالیسم در دو داستان معاصر دوستی خاله خرسه جمالزاده و زار صفر رسول پرویزی

انتشار یکی بود، ‌یکی نبود در سال 1300شمسی، جمال‌زاده را به عنوان بیانگذار داستان کوتاه ‌ایرانی در دورۀ معاصر مطرح کرد و افراد زیادی به پیروی از شیوۀ وی پرداختند؛ رسول پرویزی از جمله کسانی است که به تقلید از سبک جمال‌زاده، اساس آثار خویش را بر ساده‌نویسی و طنزپردازی بنا نهاده و بدین طریق به نقد مسائل اجتماعی پرداخته است؛ مسائلی چون عشق، بی‌عدالتی و ظلم، فساد اخلاقی و خرافه‌پرستی، درون‌مایة داستا...

full text

جلوه های فرهنگ عامیانه در آثار داستان نویسان اقلیم بوشهر (صادق چوبک، منیرو روانی پور و رسول پرویزی)

فولکلور، تجربیات زندگی، باورها، آرزوها و اندیشه های توده مردم را بازتاب می دهد. از جمله ویژگی های فرهنگ عامه، سادگی، صمیمیت و گرایش به واقعیت است، چرا که برخاسته از زندگی مردم ساده زیست و بی تکلف است. شاخصه هایی چون ادبیات عامیانه (ترانه‏‎ها، ضرب المثل ها، تکیه کلام ها)، باورها و اعتقادات مردمی، آداب و رسوم، بازی های محلی، صنایع دستی، هنرهای سنتی، پیشه ها و مشاغل، طب و طبابت سنتی، اماکن سنتی و ...

15 صفحه اول

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 6  issue 1

pages  1- 21

publication date 2014-03-21

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023